Ο Μάριος Λεβέντης δεν είναι απλά ένας συγγραφέας. Είναι μια παρουσία γεμάτη συναίσθημα, σκέψη και τόλμη. Μέσα από τις απαντήσεις του στη συνέντευξη που μας παραχώρησε στο EMVPNEWS, μας ταξίδεψε στον δικό του κόσμο – έναν κόσμο όπου οι λέξεις δεν είναι απλές φράσεις, αλλά αληθινές κραυγές της ψυχής. Ο Μάριος μιλά για την τέχνη, την κοινωνία, την ανθρώπινη φύση και το θάρρος να είσαι ο εαυτός σου σε έναν κόσμο που συχνά απαιτεί συμβιβασμούς. Η συνέντευξή του είναι μια υπενθύμιση ότι η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια – είναι ανάγκη.
Καταγωγή.
Γεννήθηκα (1997) και μεγάλωσα στο Ηράκλειο Κρήτης, αλλά νιώθω πολίτης του κόσμου. Η δουλειά μού έκανε ένα μεγάλο δώρο: μου έδωσε την αίσθηση του κοσμογυρισμένου. Γιατί όταν ταξιδεύεις με το μυαλό, είσαι παντού.
Σπουδές.
Είμαι απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η ακαδημαϊκή μου εκπαίδευση ήταν ένα σημαντικό εργαλείο, αλλά η μεγάλη σπουδή υπήρξε η ίδια η ζωή.
Ποιος είναι ο Μάριος;
Ο Μάριος είναι ένας ευαίσθητος άνθρωπος, ένας δυνατός χαρακτήρας, που ζει για να σκέφτεται και σκέφτεται για να ζει.
Τα βιβλία σας και οι συνεργασίες;
«Μωβ με γκρι» (Διάνυσμα, 2015), «Η δεύτερη άνοιξη» (Γαβριηλίδης, 2016), «Τελευταία απόστροφος» (Γαβριηλίδης, 2017), «Αυτόγραφο» (Οδός Πανός, 2018), «Μετρητά» (Οδός Πανός, 2019), «Πόστερ» (Οδός Πανός, 2020), «Φοβισμένη επαρχία» (Οδός Πανός, 2021), «Κρουασάν» (Οδός Πανός, 2022), «Παπιγιόν» (Οδός Πανός, 2023), «Όσα είπα» (Οδός Πανός, 2023), «Πικρό του κουταλιού» (Οδός Πανός, 2024), «Η τρεμάμενη φωνή» (Οδός Πανός, 2025).
Είμαι ευγνώμων για κάθε συνεργασία που δεν με πρόδωσε στη μετριότητα, αλλά με τίμησε στην αλήθεια. Υπόψιν, όμως, ότι εγώ έδωσα τον ρυθμό στο τέμπο.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το 12ο βιβλίο σας «Η τρεμάμενη φωνή» από τις Εκδόσεις Οδός Πανός. Τι σας κινητοποίησε για να το γράψετε;
Θέλησα να γράψω για τις φωνές που φοβούνται, όχι γιατί δεν έχουν κάτι να πουν, αλλά γιατί δεν τις αφήνουν ν’ ακουστούν. Μιλά για το τρέμουλο που προηγείται της κραυγής. Η απελευθέρωση ξεκινάει από το θάρρος να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, έστω και τρεμάμενα. Να αντισταθούμε στη βουή των ισχυρών. Γιατί πίσω από τον επιβεβλημένο θόρυβο, υπάρχει ένας κόσμος χαμηλόφωνος, πιο ευαίσθητος, μα εξίσου ουσιώδης. Ήθελα να του δώσω βήμα και φως.
Πείτε μας τί σας τράβηξε στο να γίνετε συγγραφέας. Ήταν κάτι που το θέλατε από μικρό παιδί;
Μικρό παιδί ήμουν όταν ξεκίνησα, ούτως ή άλλως. Πάντα η ζωή μάς τραβάει από τον γιακά. Ο αιφνιδιασμός της απέναντί μας είναι που γίνεται τέχνη. Και η τέχνη ανακαλύφθηκε μόνο για δύο λόγους: για να εξηγήσει τη Γέννηση και τον Θάνατο. Δηλαδή, την αρχή του τέλους με απόλυτη επίγνωση.
Είστε ένας άνθρωπος ταλαντούχος. Πώς σας αντιμετωπίζουν οι πιο παλιοί;
Δεν με αντιμετωπίζουν, γιατί δεν με ξέρουν ή καλύτερα φοβούνται να με μάθουν. Ο χώρος του βιβλίου είναι εξαιρετικά συντηρητικός. Την ώρα που πανηγυρίζει για πρόοδο, ενστερνίζεται τη ρετρολαγνεία. Δεν φοβούνται την ποιότητα των νέων, φοβούνται το θράσος τους. Φοβούνται τη φωνή που δεν ζητά έγκριση, αλλά παίρνει θέση. Όπως συμβαίνει, δηλαδή, στους περισσότερους χώρους εργασίας: Δεν θέλουν ανθρώπους με ευγενή απαίτηση, αλλά με παραίτηση. Υπάρχει μια καθεστωτική νοοτροπία που είναι επικίνδυνη, βίαιη και αποθαρρυντική. Εγώ την ονομάζω πολιτιστική κακοποίηση και παίρνω την ευθύνη.
Υπάρχει λοιπόν καλλιτεχνικός ρατσισμός στην Ελλάδα;
Βεβαίως. Υπάρχει και είναι αδίστακτος. Ο καλλιτεχνικός ρατσισμός είναι το φοβικό σύνδρομο ενός πολιτισμού που αποτρέπει τη φρεσκάδα και προτιμά την ανακύκλωση. Αν δεν προέρχεσαι από συγκεκριμένες λέσχες, αν δεν έχεις σαν φυλαχτό το «οικόσημο» κάποιου μέντορα, αν δεν ανήκεις σε κύκλους, δεν θεωρείσαι «αξιόμαχος». Έμεινα από επιλογή μακριά απ’ όλα αυτά. Δεν συμμετείχα και ούτε πρόκειται. Δεν θέλω, δεν μου αρέσει. Η πρώτη διάσπαση προσοχής είναι το κουτσομπολιό. Διάλεξα την αφοσίωση, όχι τη φλυαρία της φιλοφρόνησης. Δημιουργός με προσωπική σφραγίδα θέλω να είμαι, όχι γαλίφης.
Τα πρώτα σας βήματα στον χώρο αυτό;
Πριν από 10 χρόνια ακριβώς! Φέτος γιορτάζω την επέτειο αυτής της μεγάλης και απόλυτα σοβαρής προσπάθειας.
Άνθρωποι που σας στήριξαν υπήρχαν;
Όχι ιδιαίτερα, τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που το εννοείτε. Η καχυποψία είναι ο πρώτος μορφασμός που κάνει ο περίγυρος για κάθε όνειρο που δεν έμεινε όνειρο κι έγινε πραγματικότητα!
Η οικογένειά σας ήταν αυτή που σας είπε: “Είμαστε δίπλα σου”;
Δεν μου το είπε απλώς, το εφάρμοσε. Η οικογένεια, για μένα, είναι πατρίδα. Μία αγκαλιά από την οποία προέρχεσαι και ανά πάσα στιγμή επιστρέφεις. Χαίρομαι γιατί επικράτησε το ζεστό χώμα. Κάποτε έβρεχε πολύ· και η βροχή, ξέρετε, κάνει λάσπες. Ευτυχώς, πήγαν εκεί που έπρεπε, όπως έπρεπε, όταν έπρεπε.
Μάνα μου κι αδέλφια μου, Ρία μου, Μιχάλη μου και Νικόλα μου, σας ευχαριστώ που μου δίνετε ήλιο.
Παρόλο που είστε ένα νέο παιδί με πολύ ταλέντο, γιατί πιστεύετε ότι δεν υπάρχουν πολλά νέα παιδιά που να θέλουν να γράψουν βιβλία; Αυτό επίσης δείχνει και έναν άνθρωπο με ευαισθησία. Πείτε μας κι εσείς τη γνώμη σας.
Μάλλον δεν έχουν την έμπνευση ή τα ατόφια βιώματα για να παράξουν. Το θέμα, όμως, δεν είναι γιατί δεν γράφουν, αλλά γιατί δεν νιώθουν. Καταλαβαίνετε, φαντάζομαι, τη διαφορά.
Τι γνώμη έχετε για τη δική σας γενιά;
Είναι η γενιά της μετάβασης: από το άσπρο στο γκρι κι από το γκρι στο μαύρο. Φοβάμαι ότι μας πιάσανε κορόιδα και πληρώσαμε πιάτα που δεν σπάσαμε. Παρόλα αυτά, πιστεύω ότι αυτή η γενιά είναι γεννημένη πρωταγωνίστρια. Όλες οι μεγάλες αλλαγές θα έρθουν από εκείνη.
Παρακολουθείτε και πολιτικά ζητήματα; Αν ναι, πείτε μας τα πιστεύω σας:
Ως δημιουργός, έχω υποχρέωση να παρακολουθώ. Το πολιτικό είναι η αφρόκρεμα του κοινωνικού. Δηλαδή, η ζωή μας, η καθημερινότητά μας. Ακόμα και η συνέντευξή μας αυτή τη στιγμή, για μένα είναι μια πολιτική παρακολούθηση.
Το καλλιτεχνικό μου έργο έχει σαφή πολιτική θέση, ακριβώς γιατί αναρωτιέται για το πολιτισμικό και ηθικό έλλειμμα των καιρών μας. Πιστεύω πως αν δεν αφουγκράζεσαι την εποχή σου, δεν μπορείς να την ερμηνεύσεις. Κι αν δεν την ερμηνεύσεις, απλώς την αναπαράγεις. Από τη στιγμή που γράφεις με γνώμονα τον άνθρωπο και υπερασπίζεσαι τη ζωή και τα δικαιώματά του, κάνεις καθαρόαιμη πολιτική. Όχι με την έννοια της κομματικής στράτευσης, αλλά με την έννοια της ευθύνης απέναντι στην κοινωνία. Το να εκτίθεσαι χωρίς πανοπλίες είναι πολιτική πράξη. Πολλώ δε μάλλον, σε έναν κόσμο που επενδύει στη σκληρότητα. Όσοι μένουν πεισματικά ευάλωτοι, έχουν ήδη νικήσει τη χυδαιότητα του κυνισμού.
Οι γυναίκες του σήμερα, πώς σας φαίνονται;
Παγιδευμένες και ταυτόχρονα απελευθερωμένες. Τις σέβομαι και τις θαυμάζω! Διεκδικούν τη θέση τους σ’ ένα ασφυκτικά πατριαρχικό περιβάλλον, που προσπαθεί να μας πείσει ακόμα και τώρα ότι έχει ταπεραμέντο.
Συμβουλές δίνετε γενικά; Και τι συμβουλές δίνετε;
Προτιμώ να δίνω το παράδειγμα. Γιατί πριν και πάνω απ’ όλα είναι μια αγαπητική διαδικασία, χωρίς σκοπιμότητες και χωρίς πνευματική πασαρέλα.
Είστε αυστηρός με τον εαυτό σας;
Είμαι αυστηρός, ναι. Αλλά γι’ αυτό είμαι και πειθαρχημένος. Αν δεν πληρώσεις τα διόδια της αυτοκριτικής, κάποια στιγμή θα σε σταματήσουν στη μέση του δρόμου. Εγώ τα δικά μου τα πλήρωσα ακριβά. Δεν κινδυνεύω.
Στον χώρο αυτό υπάρχει ανταγωνισμός;
Εσείς τι λέτε; Δεν το βλέπετε; Μα, είναι ολοφάνερος!
Από πού εμπνέεστε και έχετε τόση μεγάλη ροή στις σκέψεις σας σε όλα αυτά που γράφετε;
Είμαι βιωματικός δημιουργός κι όχι μόνο το κέρδισα, αλλά εισήγαγα και τον όρο! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη βιβλιοθήκη από τη βιωματική γνώση. Κι αυτό είναι και μια απόκριση και στο λανθασμένο συμπέρασμα που επικρατεί ότι για να γράψεις, πρέπει να διαβάζεις. Όχι. Είναι μύθος αυτό. Για να γράψεις καλά, δεν χρειάζεται να έχεις διαβάσει, χρειάζεται να έχεις ζήσει.
Είναι εύκολο να γράψει κάποιος ένα βιβλίο, να γίνει συγγραφέας;
Να γράψει, ναι. Να γράψει κάτι που να αξίζει, όχι. Οι λέξεις είναι κοινόχρηστες σε όλους. Οι συνειρμοί που προκύπτουν όμως από αυτές είναι αποκλειστικά δικοί μας και γι’ αυτούς κρινόμαστε οι καλλιτέχνες.
Η τέχνη δεν είναι υποκατάστατο της ζωής, είναι υπενθύμιση της. Δεν είναι αρκετή, όταν τη βλέπουμε σαν ανακούφιση. Είναι όμως απαραίτητη όταν τη βιώνουμε ως ενεργοποίηση. Μπορεί να μη χορτάσεις με ένα ποίημα, ένα θεατρικό έργο ή μ’ ένα στοχαστικό δοκίμιο, αλλά, σίγουρα, θα θυμηθείς γιατί πεινάς. Αυτό είναι ο στόχος.
Τα υπέρ και τα κατά του να είναι κανείς συγγραφέας:
Υπέρ: Αν ο συγγραφέας είναι καλός, δίνει φως στα σκοτεινά δωμάτια που οι περισσότεροι αποφεύγουν να μπουν προσποιούμενοι ότι είναι κλειδωμένα.
Κατά: Ο μοναχισμός που απαιτεί, την ώρα που οι πολλοί συναθροίζονται.
Για να σας κερδίσει μια γυναίκα τί πρέπει να έχει, σύμφωνα με τα δικά σας κριτήρια;
Να με κοιτάξει στα μάτια γι’ αυτό που είμαι κι όχι γι’ αυτό που θα ήθελε να είμαι.Η ομάδα του EMVPNEWS ευχαριστεί θερμά τον Μάριο Λεβέντη για την τόσο αληθινή και ουσιαστική συνέντευξη. Του ευχόμαστε κάθε επιτυχία στα επόμενα έργα του και είμαστε σίγουροι πως θα συνεχίσει να μας συγκινεί, να μας προβληματίζει και να μας φωτίζει μέσα από τη γραφή του.
.tif)
